Powtórzę to po raz kolejny – spółdzielnie nie są osobliwymi wymysłami Roberta Owena i innych socjalistycznych myślicieli. Istniały na przestrzeni historii, ale pod rożnymi nazwami.  Redukcje paragwajskie przedstawione w filmie „Misja” były tak naprawdę  ustanowionymi przez jezuitów spółdzielniami. Podobnie największa spółdzielnia pracownicza, Mondragon, również została założona przez jezuitę – ojca Jose Maria Arizmendiarrieta. Mało kto wie, że zasady spisane przez św. Benedykta, a dotyczące zarządzania pracą społeczną i życiem codziennym, nie były spisane dla mnichów, ale dla zwykłych ludzi. Założyciele pierwszej spółdzielni Rochdale, a w rzeczywistości inicjatorzy ruchu spółdzielczego, jedynie zinstytucjonalizowali to, co było obecne w ogólnoludzkich wartościach od zawsze. To zinstytucjonalizowanie i doprecyzowanie pozwoliło rozprzestrzenić się modelowi spółdzielczemu na cały świat.

Cheng i Fleischmann (2010) przeanalizowali 12 najbardziej popularnych katalogów wartości używanych w celach biznesowych. Następnie stworzyli Meta Spis szesnastu wartości, które były obecne we wszystkich tych zestawieniach.
Wierzę, że wszystkie firmy i organizacje powinny być oparte na tych uniwersalnych wartościach.
Kiedy chcemy naśladować jakiś model, poszukujemy sprawdzonego przykładu. Model spółdzielczy to z pewnością najbardziej humanistyczny, potwierdzony przez historię model biznesowy. Bardzo blisko mu do innego tradycyjnego modelu – modelu firmy rodzinnej. Te dwa modele nie tylko nie konkurują ze sobą, ale w przypadku spółdzielczych producentów, związków kredytowych czy spółdzielni konsumenckich, tworzą wspierające się klastry ekologiczne. W poniższej tabeli umieściłem zestawienia wartości wspomnianych powyżej, aby pokazać, w jak znaczącej mierze się pokrywają.

Wartości spółdzielcze to w rzeczywistości zestawienie ogólnych wartości i zasad naszej cywilizacji. Przenikają one zarówno nasze życie społeczne, jak i osobiste. Firmy, które to rozumieją, nazywam „firmami partycypacyjnymi”.
Wartości spółdzielcze ujawniają prawdę o człowieku w kontekście pracy. Przewagą wartości spółdzielczych nad klasyfikacjami zebranymi przez Cheng i Fleischman, jak również nad zasadami Kościoła katolickiego jest to, że w oparciu o zasady i wartości spółdzielcze działają na całym świecie realne przedsiębiorstwa zatrudniające 250 milionów ludzi. I wszyscy oni otwarcie manifestują, że identyfikują się z tymi wartościami i zasadami. Pozostaje tylko pytanie, do jakiego stopnia spółdzielcy realizują te wartości w swoim codziennym życiu.

Zapraszam Cię do sprawdzenia, w jakim stopniu Twoje miejsce pracy respektuje omawiane w tym wpisie wartości.