W swojej wyjątkowej książce[1], pierwszej na naszej liście lektur, Tom Webb proponuje nowe definicje gospodarki i ekonomii. Wypisałem je poniżej, obok definicji wziętych z podręczników do mikroekonomii.
Tabela nr 2. Definicje gospodarki i ekonomii.
Maniw, Kneebone, McKenzie[2] | Webb |
Gospodarka | Gospodarka Spółdzielcza |
Zarządzanie zasobami społeczeństwa (np. ludźmi, ziemią, budynkami, maszynerią). | Złożony zbiór relacji, których ludzie używają, by wymieniać między sobą dobra i usługi potrzebne do prowadzenia sensownego życia w swoich wspólnotach. |
Ekonomia | Ekonomia Spółdzielcza |
Nauka zajmująca się tym, jak społeczeństwo zarządza rzadkimi zasobami. | Ekonomia jest nauką dotycząca sposobu, w jaki gospodarka efektywnie zaspokaja ludzkie potrzeby w taki sposób, który pozwala ludziom na prowadzenie sensownego, szczęśliwego życie, jako integralnej części zdrowej planety. |
Różnice między tymi dwoma podejściami widoczne są na pierwszy rzut oka. Definicje spółdzielcze bardzo dobrze oddają zorientowanie na człowieka, o którym mówimy od pierwszego posta. W neoklasycznym sposobie myślenia ludzie są na równi z ziemią, budynkami i maszynami. To tłumaczy, dlaczego gospodarka oparta na takich założeniach jest w stanie znieść tragedie, podobne do tych opisanych we wstępie.
Jednym z powodów może być więc sposób, w jaki uczymy ekonomii. Aronson[3] w swoim wprowadzeniu do psychologii społecznej pisze, że to samo ma miejsce w sposobie uczenia psychologii. Kiedy student pyta, która jest godzina, profesorowie zaczynają od tłumaczenia, czym są strefy czasowe, a następnie przechodzą do konstrukcji zegarka. Student w dalszym ciągu nie posiada najbardziej podstawowej informacji, której poszukiwał. Słyszałem od studentów, którzy ukończyli psychologię, że po kilku latach nauki wiele się nauczyli, ale nadal nie zdobyli wiedzy na tematy, z powodu których w ogóle poszli na te studia. Większość autorów, poza niektórymi ekonomistami behawioralnymi, skupionych jest na swojej wybranej dziedzinie, a nie na możliwości zastosowania jej w codziennym życiu. Jednymi z ofiar tego sposobu uczenia o ekonomii są firmy partycypacyjne, będące w rzeczywistości bardziej podmiotami psychologicznymi niż ekonomicznymi.
W następnym poście spróbuję w najkrótszy możliwy sposób pokazać, jak koncepcje ekonomiczne wpasowują się w kontekst firm partycypacyjnych. Jestem psychologiem, a nie ekonomistą, więc mogę zagwarantować tylko, że ten post został sprawdzony przez ekonomistkę i że starałem się uwzględnić wszystkie jej uwagi. Mimo to uznała ten tekst za bardzo uproszczony. Jednak nie ma innej możliwości, kiedy chce się zmieścić całą wiedzę ekonomiczną w jednym poście. Proponuję użycia techniki agile learning. Oznacza to, że (jak w programowaniu zwinnym) zaczynasz od krótkiej, bardzo uproszczonej wersji, która jednocześnie jest bardzo funkcjonalna, a następnie rozbudowujesz swoją wiedzę w temacie, rozwijając ją w różnych kierunkach. To z jakiego źródła skorzystasz, by poszerzyć swoją wiedzę, nie ma znaczenia dlatego że ekonomiści, podobnie jak i wszyscy inni naukowcy, czynią deterministyczne lub niedeterministyczne założenia bez informowania o tym kogokolwiek. Bardzo polecam w tym temacie „Principles of Economics in Context” autorstwa grupy pod przewodnictwem Nevy Goodwin. W kolejnym poście zacytowałem na podstawie tej książki[4]definicje najbardziej podstawowych pojęć (których użyliśmy w teście).
Ponieważ myślenie w kategoriach ekonomii i gospodarki ma znaczny wpływ na nasze szczęście, powinniśmy rozumieć gospodarkę, żeby móc świadomie bronić swoich interesów. Zachęcam Cię zatem do wypełnienia kwestionariusza w celu przetestowania swojej wiedzy z zakresu ekonomii.
◀ |
POPRZEDNI | NASTĘPNY |
▶ |
Semantyczna przemoc |
[1]Webb, T. (2016). From Corporate Globalization to Global Co-operation: We Owe It to Our Grandchildren. Halifax: Fernwood Publishing.
[2]Mankiw, N.g., Kneebone, R. D., McKenzie, K. J. (2011). Principles of Microeconomics. 5 Th Canadian Edition. Nelson Education.
[3]Aronson, E. (2003). The social animal. Macmillan.
[4]Goodwin, N., Harris, J. M., Nelson, J. A., Roach, B., & Torras, M. (2015). Principles of Economics in Context. Routledge.